روز جمعه، حوالی ساعت ۱۳ ظهر، مأموریتی امدادی برای پیدا کردن یک زن کوهنورد مفقود شده در ارتفاعات اشترانکوه لرستان آغاز شد. بالگرد هلال احمر که مأموریت یافت به منطقه صعب العبور اشترانکوه اعزام شود، متأسفانه هنگام بازگشت یا فرود در یکی از شیب های کوه دچار سانحه شد و سقوط کرد.
در این حادثه، خلبان و مهندس پرواز – مرحوم سید حسن میرقاضی – جان خود را از دست دادند. سایر سرنشینان که شامل چند امدادگر و نیروهای پشتیبانی بودند، به شدت مجروح شدند و پس از تلاش تیم های نجات، به مراکز درمانی منتقل شدند.
منطقه سقوط در ارتفاع بالای ۲۵۰۰ متر از سطح دریا قرار داشت و به دلیل سرمای شدید و بادهای کوهستانی، عملیات امدادرسانی با دشواری زیادی انجام شد.
جزئیات عملیات امداد و نجات
پس از دریافت خبر سقوط، تیم های امدادی از شهرستان های الیگودرز، ازنا و دورود بلافاصله به محل حادثه اعزام شدند. مسیر کوهستانی و نبود جاده مناسب باعث شد نیروهای زمینی با پای پیاده و تجهیزات کوهنوردی خود را به محل برسانند. در همان ساعات اولیه، هلال احمر استان با هماهنگی نیروهای اخبار شهری، درخواست پشتیبانی هوایی و زمینی بیشتری داد تا انتقال مصدومان تسریع شود.
نخستین گروه نجات حدود سه ساعت بعد از سقوط به محل رسید و توانست چند مصدوم را زنده بیرون بیاورد. در ادامه، با کمک تیم های کوهستان و نیروهای مردمی، انتقال مصدومان به پایین دست انجام گرفت.
گزارش ها حاکی از آن است که شرایط مصدومان در زمان انتقال بسیار وخیم بوده و برخی دچار سوختگی، شکستگی پا و دست و ضربه به سر شده بودند.
روایت شاهدان محلی از لحظه حادثه
یکی از چوپانان محلی که در نزدیکی محل سقوط حضور داشت، در گفتگو با خبرنگار استار اطلاعات گفت:
“صدای بالگرد از دور شنیده می شد، اما ناگهان صدای عجیبی شبیه انفجار یا برخورد شدید به گوش رسید. چند دقیقه بعد دود از دامنه کوه بالا رفت و ما فهمیدیم اتفاقی افتاده است. هوا خیلی سرد و مه آلود بود، دید پایین بود و احتمالاً خلبان شرایط را به سختی کنترل کرده است.”
این روایت با گزارش امدادگران نیز همخوانی دارد. طبق گفته مسئولان میدانی، شدت باد در ارتفاعات به حدی بوده که حتی پهپادهای تصویربرداری هم قادر به پرواز نبودند.
واکنش مسئولان استانی به سانحه
در پی این حادثه، مدیریت بحران لرستان در اطلاعیه ای رسمی ضمن ابراز تأسف از وقوع سانحه، اعلام کرد که علت دقیق سقوط هنوز مشخص نیست. با این حال، برخی شواهد نشان می دهد که بالگرد هنگام فرود با مانع طبیعی مانند صخره یا سنگ برخورد کرده است.
مهدی پازوکی، مدیرکل بحران لرستان، اظهار داشت:
“گمانه زنی درباره فرسودگی بالگرد یا نقص فنی قطعی نیست. بالگرد قبل از پرواز تحت بازرسی کامل قرار گرفته بود. بررسی ها نشان می دهد که احتمالاً شرایط جوی و وزش بادهای شدید عامل اصلی سانحه بوده است.”
وی افزود تیم کارشناسی ویژه ای از سازمان هواپیمایی کشوری مأمور شده تا جعبه سیاه بالگرد را بررسی کند و گزارش نهایی طی چند روز آینده منتشر خواهد شد.
وضعیت مصدومان و خدمات پزشکی پس از حادثه
پس از انتقال مجروحان به بیمارستان ازنا، کادر درمانی بلافاصله اقدامات حیاتی را آغاز کردند. سه نفر از سرنشینان در وضعیت بحرانی قرار داشتند و تحت مراقبت ویژه قرار گرفتند. خوشبختانه، یکی از امدادگران که در ابتدا بیهوش بود، پس از چند ساعت هوشیاری خود را بازیافت.
رئیس بیمارستان اعلام کرد که تمام امکانات پزشکی استان برای درمان مصدومان بسیج شده است. او افزود:
“با توجه به شرایط ویژه مصدومان، تیم های تخصصی از خرم آباد و بروجرد نیز به بیمارستان اعزام شدند. برخی از مصدومان نیاز به جراحی فوری داشتند که خوشبختانه با موفقیت انجام شد.”
علت احتمالی سقوط | نقش شرایط جوی در فاجعه
کارشناسان هوایی معتقدند که در مناطق کوهستانی نظیر اشترانکوه، کوچک ترین تغییر در فشار باد یا مه گرفتگی می تواند تعادل پرواز را به خطر بیندازد. در ارتفاعات این منطقه، جریان های هوایی چرخشی وجود دارد که گاهی موجب انحراف ناگهانی بالگردها می شود.
در روز حادثه، دمای هوا در منطقه زیر صفر گزارش شده و وزش باد بیش از ۵۰ کیلومتر بر ساعت بوده است. این موضوع احتمال اختلال در تعادل بالگرد هنگام فرود را افزایش می دهد.
با وجود این، مسئولان تاکید کرده اند که نتیجه نهایی باید پس از بررسی کامل فنی و داده های پروازی اعلام شود.
اشترانکوه؛ آلپ ایران و چالش های امداد در ارتفاعات
اشترانکوه، که از آن به عنوان «آلپ ایران» یاد می شود، یکی از مرتفع ترین رشته کوه های زاگرس است. ارتفاع قله اصلی آن بیش از ۴ هزار متر است و در فصل پاییز، مه گرفتگی و بارش ناگهانی برف در این منطقه امری طبیعی است.
در سال های اخیر، چندین حادثه برای کوهنوردان در همین منطقه رخ داده و تیم های امدادی بارها با خطر سقوط یا یخ زدگی مواجه شده اند. نبود مسیرهای دسترسی مناسب و فاصله زیاد تا مراکز درمانی، از مهم ترین چالش های عملیات امدادی در اشترانکوه محسوب می شود.
کارشناسان تاکید دارند که لازم است برای چنین مناطق خطرناکی، بالگردهای تخصصی کوهستان و تجهیزات نجات هوایی مدرن تر تهیه شود تا از تکرار چنین سوانحی جلوگیری گردد.
واکنش مردم و همدردی در شبکه های اجتماعی
پس از انتشار خبر سقوط بالگرد، کاربران شبکه های اجتماعی با هشتگ هایی مانند #بالگرد_هلال_احمر و #اشترانکوه به ابراز همدردی پرداختند. بسیاری از مردم از فداکاری امدادگران و خدمه پرواز تقدیر کردند و خواستار حمایت بیشتر از نیروهای امدادی شدند.
یکی از کاربران نوشته بود:
“قهرمانان واقعی آن هایی هستند که در دل کوه و سرما جانشان را برای نجات دیگران فدا می کنند.”
جمع بندی و نتیجه گیری
حادثه سقوط بالگرد هلال احمر در اشترانکوه بار دیگر نشان داد که مأموریت های امدادی در مناطق کوهستانی ایران چقدر خطرناک و چالش برانگیز هستند. از یک سو، شرایط سخت جغرافیایی و جوی، و از سوی دیگر کمبود تجهیزات مدرن، خطر چنین حوادثی را افزایش می دهد.
با وجود این تلخی، جان فشانی خدمه پرواز و امدادگران یادآور فداکاری نیروهای انسانی در بحران هاست. بررسی دقیق و شفاف این حادثه می تواند راهی برای پیشگیری از تکرار چنین فجایعی باشد.
امید است با پیگیری جدی مسئولان و حمایت رسانه ها از جمله استار اطلاعات و پوشش گسترده اخبار شهری، درس هایی از این حادثه گرفته شود تا امنیت پروازهای امدادی در آینده تضمین گردد.
