منشأ داستان کاشت درخت در اینستاگرام
در این بخش از وبسایت معتبر استار اطلاعات به سراغ ریشهها و چگونگی شکلگیری چالش «کاشت درخت در Instagram» میرویم و تلاش میکنیم بفهمیم دقیقاً از کجا آمده و چرا اینقدر سریع میان کاربران و بلاگرها رواج پیدا کرده است.
شروع از پستهای محیطزیستی برندها
قبل از اینکه با اخبار شهری این چالش به قالب بلاگرها و کاربران عادی منتقل شود، چند برند محیطزیستی و فعال در حوزه مدسبز شروع به انتشار پستهایی کردند که عنوانشان حاوی وعدههایی مثل «برای هر X لایک/فالوور، یک درخت کاشته میشود» بود. به عنوان مثال، برند Tentree در سال ۲۰۱۹ پستی منتشر کرد که وعده داده بود «برای هر ۱۰ لایک، یک درخت در اندونزی کاشته میشود.
این حرکت ترکیبی از چند عنصر بود:
- «سبز بودن» برند و تبلیغ محیطزیستی؛
- استفاده از اصول ویروسی شدن محتوا در اینستاگرام؛
- دعوت به مشارکت ساده کاربران (بوسیلۀ لایک، تگ، یا انتشار).
بنابراین، میتوان گفت یکی از آغازگرهای این فضای چالش — حداقل در سطح برندها — همین برندها و کمپینهای محیطزیستی بودند که چارچوب اولیه را مهیا کردند. همچنین بخوانید: بیوگرافی کامل کارلوس آلکاراس بازیکن اسپانیایی
نفوذ به فضای کاربران و بلاگرها
پس از آنکه این نوع پستها نتایج نسبی دریافت کردند، کاربران فعالتر و بلاگرها وارد صحنه شدند. آنها فهمیدند که میتوانند با انتشار روند کاشت درختِ خودشان (یا دعوت به آن) در استوری یا پستهای اینستاگرام، هم ارزش اجتماعی تولید کنند و هم تعاملِ بیشتری با فالوئرها داشته باشند.
به عنوان نمونه، یکی از تحلیلها مینویسد که چالش «پُست عکس حیوان خانگی + برچسب «ما برای هر عکس … یک درخت میکاریم»» میلیونها بار در استوریهای کاربران دیده شده است؛ و این در حالی که منبع ریشهای آن شاید بیشتر در عمل برندها بوده است.
در واقع، بلاگرها چنان دیدند که این سبک محتوا ضمن اینکه توجه را جلب میکند، باعث بهبود «تصویر مسئولانه» و افزایش فالوئرها نیز میشود — پس دلیلی نداشت که وارد نشوند.
چرا این داستان به «چالش» تبدیل شد؟
در این بخش بررسی میکنیم چرا قالب «کاشت درخت» تبدیل به یک چالش شد، نه صرفاً یک پست ساده.
ویژگیهای یک چالش موفق در شبکههای اجتماعی
برای اینکه چیزی به «چالش» تبدیل شود، باید چند ویژگی داشته باشد:
- قابلیت ساده اجرا شدن برای کاربران عادی؛
- دعوت به مشارکت یا فراخوان؛
- تولید محتوای بصری جذاب (عکس، ویدیو) که انتشارپذیر باشد؛
- حرکت ویروسی شدن — یعنی کاربران یکدیگر را تگ کنند یا دیگران را دعوت کنند.
در چالش کاشت درخت، تمامی این موارد دیده میشود: کاشت درخت کاری است که تقریباً هر کس با ابزار ساده میتواند انجام دهد، عکس میگیرد، با هشتگ یا تگ دیگری منتشر میکند، و از مخاطباناش میخواهد که ادامه بدهند. همچنین بخوانید: فیلم جالب و ترند رابرت و مارکوس در اینستاگرام
ظهور قالب «Add Yours» و استوریها
یکی از عوامل بزرگ رشد این چالش، ویژگی جدید استوری در اینستاگرام موسوم به «Add Yours» یا دعوت به مشارکت دیگران بود. کاربران میتوانند استوریای منتشر کنند با برچسب «Add Yours» و موضوعی مثل «درخت بکار» گذاشته و دیگران را دعوت کنند که بپیوندند. این ابزار باعث شد چالش سریعتر گسترش یابد.
اما همانطور که تحلیلها نشان میدهند، این روند همیشه با صداقت کامل همراه نبوده است؛ برخی گزارشها عنوان کردهاند که این حرکت در بعضی موارد صرفاً برای افزایش تعامل یا جمعآوری دیتا بوده است.
بهطور خلاصه، داستان این چالش از ترکیب برندهای محیطزیستی، قابلیتهای شبکههای اجتماعی برای مشارکت و ابزارهای ویروسی شدن محتوا ایجاد شده است — و بلاگرها آن را به عنوان فرصتی برای تولید محتوای جذاب و مؤثر دیدند.
گامهای کلیدی شکلگیری چالش در ایران و فضای فارسیزبان
در این بخش، به نسخه ایرانی یا فارسی زبان این چالش نگاه میکنیم و میپرسیم: چگونه در ایران دیده شد؟
ورود به فضای فارسیزبان
هرچند نمیتوان گفت دقیقاً اولین بلاگر ایرانی این چالش را شروع کرده است، اما روندی مشابه در چند صفحه اینستاگرام فارسی دیده شد: منتشر شدن عکسها یا ویدیوهایی از کاشت درخت همراه با کپشن دعوت به مشارکت. این محتوا معمولاً دارای هشتگهای فارسی مانند «#کاشت_درخت»، «#چالش_درخت» بوده است.
نکته مهم این است که زمانی که کاربران فارسیزبان دیدند این قالب در فضای بینالمللی موفق بوده، آن را به زبان خودشان بومیسازی کردند؛ یعنی با متون فارسی، مخاطب محلی، و در بعضی موارد دعوت به اجرای محلی (مثلاً «تو هم در باغچهات درخت بکار») — که باعث شد کاربران بیشتری مشارکت کنند. همچنین بخوانید: فواد شمس کی بود و چرا خودش را اعدام کرد؟
عوامل موفقیت در ایران
- فضای نسبتاً کمتر اشباع شده از چالشهای محیطزیستی در اینستاگرام فارسی، بنابراین جذابتر به نظر رسید؛
- ارتباط عاطفی با «درخت» و «طبیعت» در فرهنگ ایرانی — این باعث میشود کاربران راحتتر پای کار بیایند؛
- استفاده از استوری و تگ دوستان باعث شد که دیده شدن سریعتر اتفاق بیفتد؛
از سوی دیگر، یک نکته که باید مد نظر باشد این است که همانطور که در سطح بینالمللی دیده شده، حساسیت نسبت به «واقعی بودن» پروژه وجود دارد؛ یعنی کاربران و مخاطبان ممکن است بگویند «این فقط یه پست برای عکس گرفتنه؟» بنابراین بلاگرها در ایران نیز با این چالش مواجهاند. همچنین بخوانید: ملیکا پارسا دوست کیست و چه رابطه ای با پژمان جمشیدی دارد؟
در کل، داستان از تعامل بین برندها، ابزارهای شبکه اجتماعی، مشارکت کاربران و فضای محلی ایران شکل گرفته و هماکنون بخشی از ترندهای محتوا در اینستاگرام شده است.
